Wat doet een drukvat – expansievat?

Ons antwoord:

Ballon

Uw installatie centrale verwarming is een gesloten circuit. Wat wil dat concreet zeggen? Dat uw installatie centrale verwarming te vergelijken is met een groot gesloten vat water, maar dan verdeeld over verschillende buizen en radiatoren. U kan een drukvat in een installatie het best voorstellen als een ballon, die ergens aan dat gesloten vat hangt. Waarom? Omdat het water dat in de installatie zit wordt opgewarmd. Water dat opwarmt, wil uitzetten. Aangezien het water in ons gesloten circuit gevangen zit dat niet kan uitzetten, bouwt zich een druk op. Daar komt het drukvat van pas: de ballon stelt de installatie in staat om de opbouw van druk stevig te beperken door het drukverschil tussen koud en warm op te vangen.

Juiste grootte

Het is van belang dat een drukvat van de juiste grootte is. Een ballon heeft een bepaalde grootte tot waar die kan opgeblazen worden. Verder uitzetten doet de ballon sneller verslijten en te ver uitzetten of opblazen kan een ballon doen knappen. Afhankelijk van hoeveel water er in uw ketel, buizen en radiatoren zit (de totale instalaltie dus), zit er dus ook meer of minder water in de gehele installatie. Als ik een gesloten vat van 100 liter water opwarm tot bvb. 70 graden Celcius of een vat van 200 liter water, dan begrijpt u dat er dubbel zoveel ruimte moet zijn in het tweede geval om de drukstijging op te vangen, dan in het eerste geval. Op een grote installatie, moet dus een groter drukvat.

Kapot

Een drukvat kan natuurlijk ook kapot gaan. Hoe u dat kan weten en wat u daar kan aan doen, kan op deze pagina lezen: Is het drukvat – expansievat kapot?

Berekening

Hoe groot moet dat drukvat nu juist zijn? Dat wordt berekend. Met de methode zoals ze hier bijvoorbeeld beschreven staat. Voor de meeste niet-installateurs gaat dit echter vrij ver. Geen nood, u kan ons uiteraard contacteren als u vragen hebt.
Naast de berekening van de inhoud moet er ook een voordruk bepaald worden. Ook dit is terug te vinden in de berekening waar hierboven naar verwezen wordt. De voordruk is druk rond de ballon om het drukvat optimaal te kunnen laten werken. Er is een beetje tegendruk nodig voor de druk die de installatie naar het vat stuurt. Die tegendruk wordt dus ook de voordruk genoemd.

Plaats

In verschillende nieuwe ketels zit een drukvat ingebouwd. Wij kiezen er voor om bij een nieuwe installatie dit drukvat aan te vullen met een extern drukvat. Waarom een drukvat buiten de ketel? Omdat de interne vaten zelden voldoende groot zijn om het totale volume van de uitzetting van het water op te vangen. Waarom zitten ze er dan in? Om de ketel te beschermen, maar eerlijk gezegd zouden de fabrikanten er beter voor kiezen om, behalve in heel specifieke gevallen, de installateurs te verplichten een extern vat te plaatsen door geen intern te voorzien.

Technisch gezien moet het drukvat in centrale verwarming op de retourkant van de installatie worden geplaatst.

Drukvatafsluiter

Wij kiezen er ook voor om een afsluitklep te plaatsen bij een drukvat, zodat bij een onderhoud of herstelling snel kan worden vastgesteld of er een probleem is met het drukvat, zonder dat de gehele centrale verwarmingsinstallatie moet worden afgelaten.

Sanitair

Ook in een sanitaire installatie (of de sanitaire kant van een gecombineerde installatie) kan een drukvat worden voorzien. Waar dat in de centrale verwarmingsinstallatie verplicht is, is dat bij sanitair niet het geval.
In het geval er een voorraadvat is (boiler) geldt ook hier dat de opwarming van het water zorgt voor uitzetting en dus drukstijging. Op elk voorraadvat wordt een veiligheidsklep voorzien. (tegenwoordig ook verplicht op boilers van het doorstroomprincipe helaas) Indien er geen drukvat is, zal dit opengaan bij elke cyclus van opwarming van het voorraadvat en zal u dus water verliezen. Een drukvat van de correcte grootte zal er voor zorgen dat u dit water niet meer verliest, door de drukstijging volledig op te vangen en er voor te zorgen dat de veiligheidsklep niet meer hoeft open te gaan. De berekening van de grootte van het sanitair expansievat is hier terug te vinden.